Trong quan hệ lao động, quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng là một trong những quyền cơ bản của người lao động, được pháp luật thừa nhận và bảo vệ. Tuy nhiên, việc thực hiện quyền này phải đúng căn cứ và đúng trình tự luật định, nếu không sẽ bị coi là đơn phương chấm dứt hợp đồng trái pháp luật, dẫn đến việc người lao động phải bồi thường và mất quyền lợi. Vậy, theo quy định hiện hành, người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hợp pháp trong những trường hợp nào?
- Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người lao động:
Theo Khoản 1 Điều 35 của Bộ luật Lao động 2019 quy định:
“1. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau:
a) Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
b) Ít nhất 30 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ 12 tháng đến 36 tháng;
c) Ít nhất 03 ngày làm việc nếu làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn dưới 12 tháng;
d) Đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù thì thời hạn báo trước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.”
Như vậy, người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong mọi trường hợp, không cần lý do, chỉ cần báo trước cho người sử dụng lao động trong thời hạn phù hợp với loại hợp đồng. Cụ thể:
- Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn;
- Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn;
- Ít nhất 03 ngày làm việc đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc công việc nhất định dưới 12 tháng;
- Trường hợp đặc biệt: đối với một số ngành, nghề, công việc đặc thù do Chính phủ quy định (như hàng không, hàng hải, giáo dục…), thời hạn báo trước có thể khác so với quy định chung.
Tuy nhiên, ngoài việc báo trước, người lao động còn được phép nghỉ việc ngay lập tức mà không cần báo trước trong một số trường hợp nhất định.
- Các trường hợp người lao động được nghỉ việc không cần báo trước:
Theo Khoản 2 Điều 35 của Bộ luật Lao động năm 2019 quy định:
“2. Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động không cần báo trước trong trường hợp sau đây:
a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc theo thỏa thuận, trừ trường hợp quy định tại Điều 29 của Bộ luật này;
b) Không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn, trừ trường hợp quy định tại khoản 4 Điều 97 của Bộ luật này;
c) Bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ, hành vi làm ảnh hưởng đến sức khỏe, nhân phẩm, danh dự; bị cưỡng bức lao động;
d) Bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc;
đ) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo quy định tại khoản 1 Điều 138 của Bộ luật này;
e) Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại Điều 169 của Bộ luật này, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác;
g) Người sử dụng lao động cung cấp thông tin không trung thực theo quy định tại khoản 1 Điều 16 của Bộ luật này làm ảnh hưởng đến việc thực hiện hợp đồng lao động.”
Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng ngay lập tức, không cần báo trước, nếu thuộc một trong các trường hợp được quy định tại Khoản 2 Điều 35 Bộ luật Lao động 2019.
Người lao động có quyền chấm dứt hợp đồng bất cứ lúc nào, nhưng phải tuân thủ căn cứ và thời hạn báo trước theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp bị ngược đãi, nợ lương, không được bố trí đúng công việc, hoặc gặp rủi ro về sức khỏe, người lao động có thể nghỉ việc ngay lập tức mà không cần báo trước. Việc hiểu rõ quyền này giúp người lao động bảo vệ chính mình, đồng thời giúp doanh nghiệp tránh tranh chấp lao động không đáng có.
📞 Để được tư vấn chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Công ty Luật TNHH Minh Di
Số điện thoại: 0919429838 (Luật sư Nguyễn Thị Thu Phương)
Email: luatminhdi@gmail.com
Website: https://luatminhdi.com
Địa chỉ: Số 51/1 đường 22/12, Khu phố 1A, Phường An Phú, Tp. Hồ Chí Minh
